ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ‘ಮಹಾಕವಿ’ ಪೀಠದ ಮೇಲೆ ಕೂರುವ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದ ಏಕೈಕ ಸಾಹಿತಿ ಕುವೆಂಪು, ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿ ಸಮೃದ್ಧವಾದದ್ದೂ, ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾದದ್ದೂ, ಮೌಲಿಕವಾದದ್ದೂ ಆಗಿದೆ ಎಂದು ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕøತಿ ಇಲಾಖೆಯ ಸಹಾಯಕ ನಿದೇರ್ಶಕ ಎಂ.ರಾಜು ತಿಳಿಸಿದರು.

ನಗರದ ಬಾಲಕಿಯರ ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಜಾನಪದ ಪರಿಷತ್ತಿನ ತಾಲ್ಲೂಕು ಘಟಕದ ವತಿಯಿಂದ ದೇಜಗೌ ಶತಮಾನೋತ್ಸವ ಹಾಗೂ ಕುವೆಂಪು ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದ ಸ್ವರ್ಣ ಮಹೋತ್ಸವದ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಸೋಮವಾರ ನಡೆದ ಗೀತಗಾಯನ ಹಾಗೂ ಉಪನ್ಯಾಸ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿ ಅವರು ಮಾತನಾಡಿದರು.

ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಬದುಕು, ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಾಧನೆ ಕುರಿತು ನಲವತ್ತಕ್ಕೂ ಪಿ.ಎಚ್‍ಡಿ ಮಹಾಪ್ರಬಂಧಗಳು ಹೊರಬಂದಿದ್ದರೂ ಅವರ ಬರಹವನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಹೊಸ ದಿಕ್ಕುಗಳು ಗೋಚರಿಸುತ್ತಲೇ ಇವೆ. ಹಲವರು ವಿಶ್ವಮಾನವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಕೊಟ್ಟ ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಮಹತ್ವದ ಸಾಹಿತಿ ಎಂಬುದನ್ನು ತಮಗೆ ನಿಲುಕಿದ ನೆಲೆಯಿಂದ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು.

ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಸಂಘಟಕಿ ಕವಿತಾರಾವ್ ಮಾತನಾಡಿ ಜಗತ್ತಿನ ಸಾಹಿತಿಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಅಪರೂಪ ಎನಿಸುವಂಥ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಳಕಳಿಯನ್ನು ಕುವೆಂಪು ತಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಉಪನ್ಯಾಸ, ಭಾಷಣಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಪಂಚದ ಹಲವು ವಿಚಾರವಾದಿಗಳಿಂದ ಸ್ಪೂರ್ತಿ ಪಡೆದು ಸ್ವತಂತ್ರಾಲೋಚನೆ ಮತ್ತು ಲೋಕಾನುಭವವನ್ನು ಮಥಿಸಿ ಬಂದ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ಸಾಹಿತ್ಯ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ತೊಡಗಿದ ಕುವೆಂಪು ನಿರಂಕುಶ ಮತಿತ್ವವನ್ನು ತಮ್ಮ ಬದುಕಿನ ಉಸಿರಾಗಿಯೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸಂಜೀವಿನಿಯಾಗಿಯೂ ಮಾಡಿಕೊಂಡವರು ಎಂದರು.

ಶತಮಾನಗಳು ಕಳೆದರೂ ನಮಗೆ ವಿವೇಕ ಮೊಳತಿಲ್ಲ. ಈ ಶಾಸ್ತ್ರ ಪುರಾಣಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನತೆಯ ಬದುಕನ್ನು, ರಕ್ತವನ್ನು ಹೀರುತ್ತಿರುವ ಜಿಗಣೆಗಳು. ಸ್ವಪ್ರತಿಷ್ಠೆಗಾಗಿ ಸ್ವಾರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಆಚಾರ್ಯರು ಪುರೋಹಿತರು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಅರ್ಥಹೀನವೂ ಅನರ್ಥಕಾರಿಯೂ ಆದ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳು ದೇಶದ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಕಂಟಕವಾಗಿವೆ, ವೈಚಾರಿಕ ವಿಕಾಸಕ್ಕೂ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮನೋಧರ್ಮದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೂ ಅಡ್ಡಿಯಾಗಿವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಬೇರುಸಹಿತ ಕಿತ್ತೊಗೆಯದೆ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಕ್ಷೇಮವಿಲ್ಲವೆಂದು ಕುವೆಂಪು ಗರ್ಜಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು.

ಕರ್ನಾಟಕ ಜಾನಪದ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಜಿಲ್ಲಾ ಘಟಕದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸು.ತ. ರಾಮೇಗೌಡ ಮಾತನಾಡಿ ಸುಮಾರು 90 ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಸುದೀರ್ಘ ಕಾಲ ಬದುಕಿ, ಅರ್ಧ ಶತಮಾನಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಸಾಹಿತ್ಯ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿ, ಸಾಹಿತ್ಯದ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲೂ ದುಡಿದ ಕುವೆಂಪು ಬರಹವೆಂಬ ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಅಸ್ತ್ರದ ಮೂಲಕ ಶೂದ್ರರ, ದಲಿತರ ಅನುಭವಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಆಕಾರ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಸೃಜನ ಹಾಗೂ ಸೃಜನೇತರ ಬರಹಗಳೆರಡರಲ್ಲೂ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಬಂಡುಕೋರ ಗುಣಗಳಿಂದಾಗಿ ತಮಗೆ ಸಮಕಾಲೀನರಾಗಿದ್ದ ನವೋದಯ ಹಾಗೂ ಪ್ರಗತಿಶೀಲ ಸಾಹಿತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ನಂತರ ಬಂದ ನವ್ಯ ಹಾಗೂ ಬಂಡಾಯ, ದಲಿತ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದವರು ಕುವೆಂಪು ಅವರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು.

ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಸಂಘಟಕಿ ಕಲ್ಪನಾಶಿವಣ್ಣ ಮಾತನಾಡಿ ದೇಜಗೌ ಅವರು 1918ರ ಜುಲೈ 8ರಂದು ಈಗಿನ ರಾಮನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಚನ್ನಪಟ್ಟಣ ತಾಲೂಕಿನ ಚಕ್ಕರೆಯಲ್ಲಿ ದೇವೇಗೌಡ-ಚನ್ನಮ್ಮ ದಂಪತಿಗಳ ಮಗನಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದರು. ಬಡತನವನ್ನು ಹಾಸಿಹೊದ್ದರೂ ವಿದ್ಯೆಯ ಕಡೆ ಅಪಾರವಾದ ಆಸಕ್ತಿ ಇದ್ದುದರಿಂದ ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿ, ನಂತರದಲ್ಲಿ ಚನ್ನಪಟ್ಟಣ ಹಾಗೂ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಪಡೆದರು. ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಕುವೆಂಪು ಅವರಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿ,ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಎಂ.ಎ. ಪದವಿ ಪಡೆದರು ಎಂದರು.

ದೇ. ಜವರೇಗೌಡ ಅವರು ಕನ್ನಡದ ಆಧುನಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿದವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಸರಿಸುಮಾರು ಏಳು ದಶಕಗಳಿಂದ ವಿದ್ವತ್ತು, ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಚಳುವಳಿಗಳೆಂಬ -ಮೂರು ನೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಿರುವ ಕೆಲಸಗಳು ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿವೆ. ಜಾನಪದ, ಗ್ರಂಥಸಂಪಾದನೆ, ಸಾಹಿತ್ಯವಿಮರ್ಶೆ, ಭಾಷಾಂತರ, ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ, ಪ್ರವಾಸ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದರು.

ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳಿಗಾಗಿ ಹತ್ತಾರು ಮಹತ್ವದ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ, ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿ, ಅವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ದೇಜಗೌರ ಸಾಧನೆ ಅನುಪಮವಾದುದು. ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಕುವೆಂಪು ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಕನ್ನಡದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವು ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ನಿವೃತ್ತಿಯ ನಂತರವೂ ಅಂತಹುದೇ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಎಂದರು. 

ಬರಹಗಾರ ತ್ಯಾಗರಾಜ, ಕರ್ನಾಟಕ ಜಾನಪದ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಜಿಲ್ಲಾ ಘಟಕದ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ವಸಂತ್‍ಕುಮಾರ್ ಮಾತನಾಡಿದರು.

ಸೋಬಾನೆ ಗಾಯಕಿಯರಾದ ಮಾಯಮ್ಮ, ಹುಚ್ಚಮ್ಮ, ತಾಯಮ್ಮ, ಜಯಮ್ಮ ಅವರನ್ನು ಸನ್ಮಾನಿಸಲಾಯಿತು. ಗಾಯಕರಾದ ಬಿ. ವಿನಯ್‍ಕುಮಾರ್, ಚಿತ್ರಾರಾವ್, ಪ್ರದೀಪ್ ಮೌರ್ಯ, ಮಧುಸೂದನ್, ಮಧು ಗೀತ ಗಾಯನ ನಡೆಸಿಕೊಟ್ಟರು.

ಸಂಗೀತ ವಿದ್ವಾನ್ ಶಿವಾಜಿರಾವ್, ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಜಿಲ್ಲಾಧ್ಯಕ್ಷ ಸಿಂ.ಲಿಂ. ನಾಗರಾಜ್, ಯಲ್ಲೋ ಅಂಡ್ ರೆಡ್ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕ ಆನಂದಶಿವ, ಶಾಲೆಯ ಪ್ರಭಾರಿ ಮುಖ್ಯಶಿಕ್ಷಕ ಕೆ.ಎಸ್. ಪ್ರಭುಲಿಂಗರಾಜು, ಕರ್ನಾಟಕ ಜಾನಪದ ಪರಿಷತ್ತಿನ ತಾಲ್ಲೂಕು ಘಟಕದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಎಸ್. ರುದ್ರೇಶ್ವರ, ಗೊ.ರಾ. ಶ್ರೀನಿವಾಸ್, ಮುಖಂಡರಾದ ಕಾಡಯ್ಯ, ಎಲ್. ಸಿದ್ದಪ್ಪಾಜಿ, ಬಿ.ಟಿ. ಚಿಕ್ಕಪುಟ್ಟೇಗೌಡ, ಸಾಹಿತಿ ಕೂ.ಗಿ. ಗಿರಿಯಪ್ಪ, ರೈತ ಮುಖಂಡ ಎಂ.ಡಿ. ಶಿವಕುಮಾರ್, ಎನ್.ವಿ. ಲೋಕೇಶ್, ಶಿಕ್ಷಕ ಶ್ರೀಧರ್ ಮುಂತಾದವರು ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದರು.

ಶಿಕ್ಷಕ ಶಿವಸ್ವಾಮಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ರತ್ನಮ್ಮ ನಿರೂಪಿಸಿದರು.